ԿԱՐՕ ԱՒԵՏԻՍԵԱՆ
ՋԺԱ․
Եթէ Պոլիս ծնած ես եւ լաւ դերասան ես, չի նշանակեր, որ Պարոնեան կրնաս կարդալով ներկայացնել եւ կարդացածդ հասկնալ։ Բայց ի՞նչ կարեւոր է ասիկա․ կը բաւէ որ ձայնիդ ելեւէջ տալու կարողութեան տիրապետած, ձայնդ բարակցնելու եւ հաստցնելու արուեստին տիրապետած ըլլաս, բայց հայերէն իմացութիւնդ ըլլայ այնքան բարակ ու փխրուն, որ «առանձնաշնորհաց»ը «առանձնաշնորհած» կարդաս․ քալեցո՛ւր, իւրիւրտմիւշ ըրէ, հասկցողը ո՞վ է։ Վաղը մրցանակ ալ կը ստանաս։ Դռները բաց են։
ՋԺԲ․
Մենք մեր գնումն ու քունումը միայն Մեծ Պազարը կ’ընենք։ Պզտիկ պազարներ ալ կան շատ հաւանաբար, մեծ ու փոքր խանութներ, բայց Մեծ Պազարին պէս չկայ, հոն եղած ապրանքը միշտ թարմ է, նոյնիսկ եթէ տասն անգամ եռացնես, եփես, տապկես կամ խաշես՝ թարմութիւնը չի կորսնցներ։
ՋԺԳ․
«Արդար իրաւունքը՝ անշրջանցելի է»։
Աս բառերը գրուած ու տպուած են թուղթերու վրայ, երիտասարդական միութեան մը կողմէ պատրաստուած։ Ամէն մարդ նոյն աս թուղթը կը բռնէ ու կը նկարուի մայրիներու երկրին մէջ։ Մէկը չկայ մէջերնին, որ հայերէնի կէտադրութեան իրաւունքի արդարութեան մասին խօսի ու ըսէ, որ ասքան պարզ ու անբարդ նախադասութեան մէջ բութը գործ չունի։ «Հայ ժողովուրդը անմահ է»ի չափ ու պէս պարզ նախադասութիւնը եղած է «Հայ ժողովուրդը՝ անմահ է»։
ՋԺԴ․
Մեր ազգի արդար զաւակները ամէն երկրի մէջ թուղթ ի ձեռին լուսանկարուած են։ Թուղթերուն վրայ կան տարբեր-տարբեր գրութիւններ։ Կեցողները բանտարկեալներ կը յիշեցնեն, թէեւ պահանջատիրոջ վիճակ եւ դեր կ’ուզեն ստանձնել յայտնօրէն։ Բանտած են իրենք զիրենք կ’երեւի այդ թուղթերուն շղթաներով, թուղթէ շղթայ-շերեփներով։
ՋԺԵ․
Զիպիլնէթի «Բացերակ» իւրայատուկ յայտագրին իւրայատուկ հիւրն է Էրտողանի Պոլսոյ իւրայատուկ հայաթերթին իւրայատուկ խմբագիրը։ Երիտասարդ լրագրողը կը հարցնէ խմբագիրին, որ դուք հերոս էք, դուք սաքան տարի է տակաւին ձեր առագաստը պարզած կը նաւարկէք․․․ խեղճին «առագաստ» տեսածը Էրտողանին լայն փէշերն են, որոնց ծփուն զովութեան մէջ այդ օրաթերթը իր մնայուն հանգիստը կը վայելէ, հեռու ամէն տեսակի վտանգէ ու փորձութիւններէ։ Մենք վարժուած էինք կաթողիկոսներուն բերնէն միայն «պէտք է, պէտք է» լսելու։ Բայց տեսանք, որ աս խմբագիրն ալ «պէտք է սանկ ընենք, նանկ ընենք»ներու շարք մը շարեց, կարծես իր օրաթերթը տակաւին չէ սկսած հրատարակուիլ, կարծես անիկա ապագայի երազ է միայն։
ՋԺԶ․
Լիբանոս լերան հայկական ծերանոցին մէջ պատսպարեալ ծերերուն ձեռքն ալ թուղթեր տուած են, ինչու ծերերը պահանջատէր չե՞ն կրնար ըլլալ,– բուն ատոնք են պահանջատէրը,– որոնց վրայ գրուած միատողերն ալ գեղեցկացած հայերէնով են․ «Իմ արմատներս Տիգրանակերտէն է», «Իմ արմատներս Տէօրթեոլէն է»․ «Քէօք(են)լերըմ Տիգրանակերտտէն տըր»․ «Քէօք(են)լերըմ Տէօրթեոլտան տըր»։ Երանի թրքերէն գրէին, գոնէ ճիշդ կ’ըլլար արտայայտութիւնը։
ՋԺԷ․
Մենք մարդ պատրաստելու համար դրամ չունինք։ Մեր հաւաքած հազարաւոր, միլիոնաւոր գումարները կը յատկացնենք Ամերիկայի ծերակուտականներու գրպանները լեցնելու առաքելութեան, որպէսզի «ցեղասպանութիւն» բառը իշու պէս յառաջ քշեն, ցեղասպանութիւնը ընդունիլ տալ։ Եւ ատով մենք գոհացում կը ստանանք։ Աս է մեր գոհունակութեան աղբիւրը։ Եթէ կարգը մարդ պատրաստելու, լեզու սորվեցնելու գայ՝ անմիջապէս կ’ըսենք, որ դրամ չունինք։
Եղբա՛յր, քո՛յր, այդ ծախսուած միլիոնները օր մըն ալ մարդ պատրաստելու, լեզու սորվեցնելու տրամադրեցէք։ Մարդ պատրաստել կ’ըսեմ, էշ պատրաստել չեմ ըսեր։ Էշ պատրաստելու սիրով պատրաստ էք դրամ յատկացնել։
ՋԺԸ․
Պէյրութի «Աղքատ» օրաթերթը տակաւին չէ սորված «զրոյց» բառին իմաստը։ Մի՛ զարմանաք։ Պէյրութի երեք օրաթերթերուն խմբագիրները շալկուած գացած են կաթողիկոսին քով անոր հետ զրուցելու․․․ իբրեւ թէ, չեն գիտեր, որ կաթողիկոսներու հետ զրուցելը անկարելի, գերմարդկային ու գերբնական բան մըն է։ Այդ մարդիկը միայն կրնան պատգամել․ ուան մեն շօ ու ուան ուէյ թիքէթ․․․ եւ ճիշդ այդպէս ալ, մեր երեք ասպետները ուան ուէյ թիքէթը կտրեր, գացեր, նստեր են մարդուն հովանիին, չէ, ներողութիւն, յուշարձանին հովանիին տակ ու մարդուն պատգամները մտիկ ըրեր, զորս յետոյ մանրամասնօրէն՝ երկար-բարակ ալ կը մէջբերէ «Աղքատ»։ Վերջաւորութեան ալ կ’ըսէ, անշուշտ առանց անդրադառնալու, թէ «զրոյց» բառը ի՛նչ կրնայ նշանակել ընդհանրապէս․ «․․․ մայրավանքի Հայաստանի Անկախութեան յուշակոթողին հովանիին տակ շուրջ երկու ժամ տեւած զրոյցը (․․․) կաթողիկոսին հետ (․․․) »։ Ի՞նչ զրոյց, բարեկամնե՛ր։ Գրեցէ՛ք, որ գացիք, սուսիկ-փուսիկ նստաք, սուրճերնիդ խմեցիք,– անոյշ ըլլա՛յ, շաքարը լա՞ւ էր,– ձեր 1000 անգամ լսածը 1001րդ անգամ մտիկ ըրիք, մտիկ ըրած ատեն ալ խելքերնիդ հոս-հոն գնաց, ետ եկաւ-չեկաւ՝ շատ ալ կարեւոր չէ։ Յետոյ ալ շալկուեցաք տուն գացիք։ Աս է եղածը։ Բան մը փոխուեցա՞ւ ձեր կեանքին մէջ, մեր կեանքին մէջ։
ՋԺԹ․
Մարդ կը զարմանայ։ Ի՞նչ տեսակ հայ են մեր աս ղեկավարները։ Սա քորոնայակապերը դրեր էք քիթ-բերաննուդ, գոնէ հայավարի եռագոյն ըլլային անոնք։ Չէի՞ք կրնար։ Ասպէ՞ս կը յարգէք մեր նահատակներուն յիշատակը։ Չէ՞ք ամչնար։
ՋԻ․
Բարեկա՛մ, աւելի ճիշդ՝ թշնամի՛, մենք ցաւակցութեանդ պէտք չունինք։ Ինչի՞ համար կը ցաւակցիս։ Չէ՞ որ բան մը տեղի չէ ունեցած։
Արտատպումի պարագային կը խնդրուի նախապէս կապ հաստատել Հայերէն Blog-ի վարչութեան հետ:
Հայերէն blog 